Sáng 20/12, tại căn cứ của lữ đoàn tàu ngầm 189, quân cảng Cam Ranh (Khánh Hòa), “hố đen đại dương” số hiệu 183 mang tên TP.Hồ Chí Minh trườn mình nổi lên khỏi mặt nước, như một con cá mập đen khổng lồ, cập sát mép của quân cảng.

Kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, sáng 20-12 tàu ngầm mang tên TP.Hồ Chí Minh đón đoàn lãnh đạo TP.HCM do ông Võ Văn Thưởng - ủy viên Trung ương Đảng, phó bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM - dẫn đầu đến thăm.

Lập kỷ lục độ sâu

Đại tá Trần Thanh Nghiêm, lữ đoàn trưởng lữ đoàn tàu ngầm 189, cho biết: “Từ ngày nhận về đơn vị đến nay, anh em thủy thủ rất quyết tâm, cùng nhau cố gắng, nỗ lực không ngừng để đáp lại tấm lòng, tình cảm, sự quan tâm mong mỏi và tin yêu của lãnh đạo và nhân dân cả nước".

"Tàu HQ 183 đã về gần một năm, còn tàu HQ 182 (tàu ngầm Hà Nội - PV) đã được một năm. Hai tàu có tổng cộng 16 chuyến đi biển, trong đó sáu chuyến đi biển độc lập, 10 chuyến có chuyên gia và được tư lệnh Quân chủng hải quân ký quyết định đưa vào biên chế sẵn sàng chiến đấu trước thời hạn sáu tháng. Đây là nỗ lực, cố gắng vượt bậc của thủy thủ tàu ngầm nói riêng và cán bộ, chỉ huy lữ đoàn nói chung”.

Đại tá Trần Thanh Nghiêm cho hay tàu ngầm HQ182 vừa lập kỷ lục đi 195 giờ liên tục, tương đương hơn 8 ngày 8 đêm lặn liên tục dưới biển. Tàu ngầm HQ183 cũng lặn thời gian tương đương nhưng lập kỷ lục ở độ sâu 285m - độ sâu giới hạn của tàu ngầm.

“Những chuyến lặn biển dài ngày đã cho thấy các vũ khí trang bị của ta rất tốt và khẳng định bản lĩnh của thủy thủ rất vững vàng, độc lập, tự tin, sẵn sàng tham gia nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền”, ông Nghiêm khẳng định. Các chuyên gia khi huấn luyện rất ngạc nhiên về khả năng tiếp thu của các tân thủy thủ tàu ngầm Việt Nam.

Phó bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM Võ Văn Thưởng thăm tàu ngầm TP.Hồ Chí Minh.

Một trong những nơi đặc biệt mà đoàn lãnh đạo TP đến thăm là Trung tâm huấn luyện tàu ngầm. Đây là trung tâm lớn nhất, hiện đại trong khu vực Đông Nam Á, chuyên huấn luyện thủy thủ thao tác trong tàu ngầm.

Tại đây, thủy thủ được trải qua những phần huấn luyện với cảm giác y như thật khi đi biển trong sóng, gió, rung chấn, khi tàu lặn và nổi lên mặt nước.

Lãnh đạo TP đã trải nghiệm cảm giác khi tàu ngầm đi trong sóng cấp 5, cấp 6 (khi nổi) với sự nghiêng lắc dữ dội. Đặc biệt, trung tâm rất chú ý đến kỹ năng sinh tồn của thủy thủ trong những tình huống nguy hiểm, khi sự cố xảy ra. Trung tâm có hẳn một mô hình tổ hợp huấn luyện chống cháy, chống chìm rất hiện đại.

Thượng tá Hoàng Lương Ngọc, phó lữ đoàn trưởng - tham mưu trưởng Lữ đoàn 189, cho biết: “Nước sẽ được bơm vào khoang để anh em trong đó xử lý, bịt kín lỗ thủng ở nhiều vị trí và độ khó khác nhau. Hoặc ở tổ hợp huấn luyện chống cháy, sẽ tạo cháy thật ở bên trong khoang, thủy thủ phải chống cháy trong khi các cửa khoang đóng kín. Bài tập này nhằm chuẩn bị tâm lý và kỹ năng khắc phục hỏng hóc cho thủy thủ trong những sự cố khác nhau”.

Những chuyện đặc biệt

Êkip thủy thủ của tàu ngầm TP.Hồ Chí Minh rất trẻ. Họ đều được đào tạo ở Nga. “Già” nhất - như lời thuyền trưởng Nguyễn Văn Bách nói - là anh, mới bước qua tuổi 40.

Người nhỏ tuổi nhất sinh năm 1990. Một trong những thuyền phó của tàu sinh năm 1987 - là thuyền phó trẻ nhất trong các tàu ngầm của Việt Nam. Chế độ cho sĩ quan tàu ngầm cũng rất đặc biệt. Thuyền trưởng có hẳn một bác sĩ, một y sĩ riêng.

Trước khi kíp tàu đi Nga học, lãnh đạo TP.HCM đã đến thăm, động viên và tặng các thủy thủ danh hiệu công dân danh dự của TP.

“Đó là sự động viên rất lớn với chúng tôi. Những tình cảm của lãnh đạo, người dân cả nước mà đặc biệt là người dân TP.HCM là động lực để anh em quyết tâm học tập thật tốt”, thuyền trưởng Nguyễn Văn Bách nói.

Lễ thượng cờ tàu ngầm TP. Hồ Chí Minh vào tháng 4/2014.

Các thủy thủ cũng kể câu chuyện khi sang Nga huấn luyện, lần đầu tiên lặn xuống độ sâu 50m, lần lượt từng thủy thủ được uống... nước biển vừa lấy từ lòng đại dương vào. Mỗi người uống hơn nửa lít nước biển, để trong cái chụp đèn tàu ngầm, không được để rơi một giọt ra ngoài.

“Người Nga giải thích đó như là một “nghi thức” đánh dấu chính thức mình là sĩ quan tàu ngầm và cũng là lời thề dâng hiến khi trở thành sĩ quan tàu ngầm. Đó cũng như là điều hi vọng chỉ uống nước biển duy nhất một lần trong đời vì đối với hải quân, khi có rủi ro nguy hiểm mới phải uống nước biển”, đại úy Hoàng Văn Đồng, thuyền phó 1 tàu ngầm TP.Hồ Chí Minh, cho hay.

Hỏi về cảm giác lần đầu tiên lặn biển với tàu ngầm, đại úy Đồng chia sẻ: “Lần đầu lặn thấy cảm giác lạ lắm. Im ắng kỳ lạ, nghe được cả tiếng giọt nước nhỏ xuống. Bây giờ thì quen với cảm giác lạ đó rồi”.

Có nhiều điều đặc biệt khác mà chỉ lực lượng tàu ngầm mới có là thủy thủ luôn sống trong tình trạng áp suất cao hoặc thấp, không bao giờ bình thường; nếu thuyền trưởng tàu mặt nước ở trong cabin buồng chỉ huy thì với tàu ngầm, khi nổi lên, thuyền trưởng đứng ngoài boong chỉ huy, kể cả có sóng gió.

Thủy thủ tàu ngầm tắm bằng nước biển, sau đó tráng lại bằng nước ngọt có định mức. Đồ ăn toàn đồ hộp, đồ sấy. Cơm sấy, canh sấy. Khi ăn đổ nước sôi vào, thịt và rau sấy sẽ nở thành canh, cơm sấy thành cơm.

“Đến giờ, chúng tôi đã làm chủ hoàn toàn phương tiện này, sẵn sàng làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền”, một thủy thủ tàu ngầm TP.Hồ Chí Minh khẳng định trước lúc chia tay.